Cây củ gai chữa vô sinh đang được nhiều cặp vợ chồng hiếm muộn quan tâm như một phương thuốc dân gian an toàn và lành tính. Với đặc tính bổ huyết, an thai và điều hòa nội tiết, cây củ gai được cho là có khả năng hỗ trợ cải thiện chức năng sinh sản ở cả nam và nữ. Vậy thực sự cây củ gai có chữa vô sinh được không? Cùng Lương y Nguyễn Thị Thái Hà Giang tìm hiểu công dụng, cách dùng đúng cách và những lưu ý quan trọng trong bài viết sau.
I. Giới thiệu tổng quan về cây củ gai chữa vô sinh
Cây củ gai là cây gì?
Cây củ gai (tên khoa học: Callerya speciosa) là một loại dược liệu quý trong y học cổ truyền, thuộc họ Đậu (Fabaceae). Củ gai còn được biết đến với tên gọi dân gian như cây bình vôi, móc câu, hay chìa vôi. Đây là loại cây thân leo, thường mọc hoang dại tại các khu rừng nhiệt đới ở Việt Nam, đặc biệt phổ biến ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Hòa Bình, Thanh Hóa, Nghệ An.
Bộ phận chính được sử dụng làm thuốc là phần rễ củ, có dạng hình trụ dài, kích thước to nhỏ không đều, vỏ ngoài màu nâu sẫm đến đen, bên trong có màu trắng ngà hoặc vàng nhạt. Khi cắt ngang, củ gai có vân xoắn đặc trưng. Mùi của củ gai tương đối nhẹ, vị đắng nhẹ và chát.
Thời điểm lý tưởng để thu hoạch củ gai là vào mùa thu hoặc mùa đông khi cây đã trưởng thành (khoảng 2-3 năm tuổi). Sau khi thu hoạch, người ta thường rửa sạch, thái lát và phơi khô hoặc sấy khô để bảo quản làm dược liệu.
Thành phần dược tính của củ gai
Theo y học cổ truyền, củ gai có vị đắng, tính ấm, quy vào các kinh can và thận. Củ gai có tác dụng chính là bổ thận tráng dương, tán ứ, hoạt huyết, thông kinh.
Về mặt khoa học hiện đại, trong củ gai chứa nhiều hợp chất có hoạt tính sinh học quan trọng như:
– Các flavonoid: có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào
– Saponin: kích thích hệ miễn dịch, tăng cường chức năng sinh lý
– Acid amin: giúp tổng hợp protein, điều hòa chức năng nội tiết
– Alkaloid: có tác dụng kháng viêm, kháng khuẩn
– Polysaccharide: hỗ trợ tăng cường sức đề kháng
– Các nguyên tố vi lượng: kẽm, selen, mangan… hỗ trợ chức năng sinh sản
Các nghiên cứu dược lý hiện đại đã chỉ ra rằng các thành phần hoạt chất trong củ gai có khả năng điều hòa hormone sinh dục, cải thiện tuần hoàn máu ở vùng chậu, kích thích quá trình sản sinh tế bào sinh dục, từ đó góp phần nâng cao khả năng sinh sản ở cả nam và nữ.
Đọc thêm: Hoa ngọc lan chữa vô sinh: bài thuốc dân gian hay chỉ là hiệu ứng niềm tin?
II. Cây củ gai chữa vô sinh hiệu quả không?
Đối với vô sinh nam giới
Theo y học cổ truyền, vô sinh ở nam giới thường liên quan đến sự suy yếu của thận, thiếu hụt khí huyết. Củ gai với tính năng bổ thận tráng dương, tăng cường lưu thông máu đến bộ phận sinh dục, có thể hỗ trợ điều trị một số nguyên nhân vô sinh ở nam giới như:
Củ gai có khả năng tăng cường lưu thông máu đến cơ quan sinh dục, từ đó cải thiện chất lượng tinh trùng. Các thành phần hoạt chất trong củ gai có thể kích thích quá trình sản sinh testosterone – hormone sinh dục nam quan trọng, giúp cải thiện số lượng và độ linh hoạt của tinh trùng. Ngoài ra, những bài thuốc chữa bệnh quý từ dân gian có sử dụng củ gai thường kết hợp với các vị thuốc khác như thục địa, nhục thung dung để tăng cường hiệu quả điều trị vô sinh nam.
Với nam giới bị vô sinh do di tinh, xuất tinh sớm, yếu sinh lý, củ gai có thể phát huy tác dụng tích cực sau khoảng 2-3 tháng sử dụng đều đặn. Tuy nhiên, hiệu quả điều trị còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như thể trạng, mức độ bệnh lý và phương pháp sử dụng.
Xem thêm: Điều quan trọng cần lưu ý khi trong cách phòng tránh vô sinh ở nam
Đối với vô sinh nữ giới
Vô sinh ở nữ giới có nhiều nguyên nhân phức tạp, trong đó một số nguyên nhân có thể được hỗ trợ điều trị bằng cây củ gai chữa vô sinh như:
- Rối loạn kinh nguyệt: Củ gai có tác dụng điều hòa kinh nguyệt thông qua cơ chế tán ứ, hoạt huyết, thông kinh. Đây là yếu tố quan trọng giúp cải thiện khả năng thụ thai ở nữ giới.
- Rối loạn nội tiết: Các hoạt chất trong củ gai có khả năng điều hòa hormone sinh dục nữ, giúp quá trình rụng trứng diễn ra đều đặn hơn.
- Suy yếu buồng trứng: Củ gai giúp tăng cường lưu thông máu đến buồng trứng, cải thiện chức năng buồng trứng, nâng cao chất lượng trứng.
- Nội mạc tử cung mỏng: Tác dụng bổ huyết của củ gai giúp cải thiện chất lượng nội mạc tử cung, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình làm tổ của trứng đã thụ tinh.
Đối với phụ nữ mắc các bệnh phụ khoa như viêm nhiễm, lạc nội mạc tử cung, buồng trứng đa nang…, củ gai có thể được sử dụng như một phương pháp hỗ trợ điều trị, giúp cải thiện khả năng thụ thai.
Đọc thêm: Cách phòng tránh vô sinh ở nữ – Nguyên nhân và phòng tránh
Giới hạn tác dụng của cây củ gai chữa vô sinh
Mặc dù củ gai có nhiều công dụng tốt trong hỗ trợ điều trị vô sinh, nhưng cần nhận thức rõ về giới hạn của dược liệu này:
- Củ gai không thể điều trị vô sinh do các nguyên nhân cấu trúc như: tắc vòi trứng, dị dạng tử cung, dị tật bẩm sinh ở bộ phận sinh dục, giãn tĩnh mạch thừng tinh nặng…
- Đối với vô sinh do các nguyên nhân bệnh lý nặng như suy buồng trứng sớm, không có tinh trùng (vô tinh), vô sinh do rối loạn nhiễm sắc thể… củ gai chỉ có tác dụng hỗ trợ, không thể thay thế các phương pháp điều trị chuyên khoa hiện đại.
- Hiệu quả của củ gai phụ thuộc nhiều vào thể trạng, tình trạng bệnh lý và cách dùng. Không phải ai sử dụng củ gai cũng đạt được kết quả như mong muốn.
Đọc thêm: Chuyên gia giải đáp thắc mắc vô sinh có di truyền không?
III. Công dụng của củ gai đối với sức khỏe sinh sản nữ giới
Hỗ trợ điều trị rối loạn kinh nguyệt
Rối loạn kinh nguyệt là một trong những nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở nữ giới. Củ gai với đặc tính hoạt huyết, thông kinh có tác dụng điều hòa chu kỳ kinh nguyệt thông qua:
- Điều trị kinh nguyệt không đều: Củ gai giúp cân bằng hormone sinh dục nữ, đặc biệt là estrogen và progesterone, giúp chu kỳ kinh nguyệt diễn ra đều đặn và ổn định hơn.
- Giảm đau bụng kinh: Tác dụng hoạt huyết, tán ứ của củ gai giúp cải thiện lưu thông máu ở vùng chậu, từ đó làm giảm tình trạng đau bụng kinh do ứ huyết.
- Điều trị kinh nguyệt ra ít hoặc vô kinh: Các hoạt chất trong củ gai kích thích nội mạc tử cung phát triển và bong tróc đều đặn, giúp điều hòa kinh nguyệt.
- Đối với phụ nữ bị hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) – một nguyên nhân phổ biến gây rối loạn kinh nguyệt và vô sinh, củ gai có thể giúp cải thiện tình trạng mất cân bằng hormone, tăng khả năng rụng trứng.
Tăng cường chất lượng trứng
Chất lượng trứng là yếu tố quyết định đến khả năng thụ thai thành công. Củ gai có thể hỗ trợ cải thiện chất lượng trứng thông qua:
- Tăng cường lưu thông máu đến buồng trứng: Các hoạt chất trong củ gai giúp cải thiện tuần hoàn máu, đảm bảo buồng trứng được cung cấp đầy đủ dưỡng chất và oxy.
- Cải thiện chức năng buồng trứng: Củ gai có tác dụng kích thích quá trình phát triển và trưởng thành của nang trứng, từ đó nâng cao chất lượng trứng.
- Bảo vệ tế bào trứng: Các flavonoid trong củ gai có tác dụng chống oxy hóa, bảo vệ tế bào trứng khỏi tác hại của các gốc tự do, làm chậm quá trình lão hóa của buồng trứng.
Đặc biệt, đối với phụ nữ chuẩn bị thực hiện thụ tinh nhân tạo (IVF), việc sử dụng củ gai trong thời gian 2-3 tháng trước khi thực hiện thủ thuật có thể giúp cải thiện chất lượng trứng, tăng tỷ lệ thành công của phương pháp.
Đọc thêm: Lá Mâm Xôi Chữa Vô Sinh Có Thật Sự Hiệu Quả? Góc Nhìn Khoa Học Và Thực Tế
Cải thiện nội mạc tử cung
Nội mạc tử cung đóng vai trò quan trọng trong quá trình làm tổ của trứng đã thụ tinh. Củ gai có thể hỗ trợ cải thiện chất lượng nội mạc tử cung thông qua:
- Tăng độ dày nội mạc tử cung: Củ gai với tác dụng bổ huyết giúp kích thích sự phát triển của nội mạc tử cung, đặc biệt có ích cho phụ nữ bị nội mạc tử cung mỏng.
- Cải thiện lưu thông máu ở tử cung: Tác dụng hoạt huyết của củ gai giúp tăng cường tuần hoàn máu đến tử cung, cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho nội mạc, tạo môi trường thuận lợi cho quá trình làm tổ của phôi.
- Điều hòa chức năng miễn dịch tại tử cung: Các hoạt chất trong củ gai có thể giúp điều hòa chức năng miễn dịch tại tử cung, giảm nguy cơ sảy thai do nguyên nhân miễn dịch.
🛍️ Tham khảo các bài thuốc gia truyền trong việc hỗ trợ vô sinh
- Cao Vô Sinh Hiếm Muộn Nam – Hỗ trợ tăng chất lượng tinh trùng
- Cao Điều trị Tắc vòi trứng
- Cao Điều trị U xơ tử cung
- Cao Điều trị Đa nang buồng trứng
- Cao Điều Trị Trứng Yếu, Trứng Lép, Trứng Kém
- Cao Điều Trị Lạc Nội Mạc Tử Cung
- Cao Điều Trị Viêm Nhiễm Phụ Khoa
IV. Cách dùng cây củ gai chữa vô sinh như nào
Bài thuốc Đông y chuyên dùng
Trong y học cổ truyền, củ gai thường được kết hợp với các vị thuốc khác để tăng cường hiệu quả điều trị vô sinh. Dưới đây là một số bài thuốc tiêu biểu:
Bài thuốc củ gai kết hợp ngưu tất và thổ phục linh: Lấy củ gai 15g, ngưu tất 12g, thổ phục linh 10g. Sắc với 500ml nước, còn 200ml, chia 2 lần uống trong ngày. Bài thuốc này có tác dụng bổ thận tráng dương, thích hợp cho nam giới bị vô sinh do thận dương hư.
Bài thuốc củ gai kết hợp đương quy và thục địa: Củ gai 15g, đương quy 12g, thục địa 15g. Sắc uống hàng ngày, thích hợp cho nữ giới bị vô sinh do huyết hư, kinh nguyệt không đều.
Bài thuốc củ gai kết hợp hoàng bá và phục linh: Củ gai 15g, hoàng bá 10g, phục linh 12g. Sắc uống hàng ngày, thích hợp cho nam giới bị vô sinh do thấp nhiệt.
Các bài thuốc này nên được sử dụng liên tục trong thời gian 2-3 tháng để đạt hiệu quả tối ưu. Tuy nhiên, liều lượng cụ thể có thể được điều chỉnh tùy theo tình trạng bệnh lý và thể trạng của từng người.
Tham khảo: Bài Tập Yoga Chữa Vô Sinh: Giải Pháp Tự Nhiên Tăng Khả Năng Thụ Thai
Bài thuốc đặc trị cho nam và nữ
Đối với nam giới:
Bài thuốc củ gai kết hợp nhục thung dung và dâm dương hoắc: Củ gai 15g, nhục thung dung 10g, dâm dương hoắc 10g. Sắc uống hàng ngày, có tác dụng bổ thận tráng dương, tăng cường sinh lực, cải thiện chất lượng tinh trùng.
Bài thuốc củ gai kết hợp đỗ trọng và hà thủ ô: Củ gai 15g, đỗ trọng 12g, hà thủ ô 15g. Sắc uống hàng ngày, giúp bổ thận dưỡng tinh, thích hợp cho nam giới bị vô sinh do di tinh, hoạt tinh.
Đối với nữ giới:
Bài thuốc củ gai kết hợp bạch thược và đan sâm: Củ gai 15g, bạch thược 12g, đan sâm 12g. Sắc uống hàng ngày, có tác dụng điều hòa kinh nguyệt, hoạt huyết hóa ứ, thích hợp cho nữ giới bị vô sinh do rối loạn kinh nguyệt.
Bài thuốc củ gai kết hợp đương quy và bạch truật: Củ gai 15g, đương quy 12g, bạch truật 12g. Sắc uống hàng ngày, giúp bổ huyết kiện tỳ, thích hợp cho nữ giới bị vô sinh do huyết hư, tỳ hư.
Khám phá: Chữa vô sinh bằng đông y – Phương pháp hiệu quả và an toàn
Lưu ý khi kết hợp thuốc
Tỷ lệ phối hợp: Trong các bài thuốc, củ gai thường chiếm 30-50% tổng lượng dược liệu, các vị thuốc khác đóng vai trò bổ trợ, tăng cường hiệu quả hoặc giảm tác dụng phụ.
Không tự ý tăng liều: Việc sử dụng củ gai với liều lượng quá cao (trên 30g/ngày) có thể gây tác dụng phụ như táo bón, nóng trong, mất ngủ. Nên tuân thủ liều lượng được khuyến cáo hoặc theo chỉ định của lương y.
Thời gian sử dụng: Củ gai cần được sử dụng đều đặn và liên tục trong thời gian 2-3 tháng mới phát huy hiệu quả. Tuy nhiên, sau 6 tháng sử dụng nếu không thấy hiệu quả, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về phương pháp điều trị khác.
V. Lưu ý khi sử dụng cây củ gai chữa vô sinh
Đối tượng nên và không nên dùng
Đối tượng nên dùng:
- Nam giới bị vô sinh do chất lượng tinh trùng kém, số lượng tinh trùng thấp, di tinh, hoạt tinh.
- Nữ giới bị vô sinh do rối loạn kinh nguyệt, rối loạn nội tiết, suy yếu buồng trứng, nội mạc tử cung mỏng.
- Người bị suy nhược cơ thể, suy giảm chức năng sinh dục do tuổi tác.
Đối tượng không nên dùng:
- Phụ nữ đang mang thai, đặc biệt là trong 3 tháng đầu, do củ gai có tính hoạt huyết có thể gây sảy thai.
- Người đang bị xuất huyết (như chảy máu dạ dày, xuất huyết não, chảy máu tử cung bất thường).
- Người có cơ địa nóng trong, âm hư hỏa vượng, có biểu hiện như nóng bức, đổ mồ hôi trộm, khô miệng, lưỡi đỏ.
- Người bị bệnh gan thận nặng, người đang trong giai đoạn cấp tính của các bệnh nhiễm trùng.
Tác dụng phụ có thể gặp
Mặc dù củ gai là dược liệu tự nhiên tương đối an toàn, nhưng khi sử dụng không đúng cách có thể gây ra một số tác dụng phụ như:
- Rối loạn tiêu hóa: Buồn nôn, nôn, đầy hơi, táo bón hoặc tiêu chảy.
- Nóng trong người: Khô miệng, khát nước, đổ mồ hôi nhiều, cảm giác nóng bức.
- Mất ngủ, tim đập nhanh: Do tác dụng kích thích của một số thành phần trong củ gai.
- Dị ứng: Nổi mẩn ngứa, phát ban da, trong một số trường hợp hiếm gặp có thể gây phản ứng dị ứng nghiêm trọng.
Nếu gặp bất kỳ tác dụng phụ nào, nên ngừng sử dụng và tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc lương y.
Xem thêm: 5+ cách chữa vô sinh nam tại nhà đơn giản và hiệu quả
Tương tác với thuốc Tây y
Củ gai có thể tương tác với một số loại thuốc Tây y, làm tăng hoặc giảm tác dụng của chúng:
- Thuốc chống đông máu: Củ gai có tính hoạt huyết, có thể làm tăng tác dụng của các thuốc chống đông như warfarin, aspirin, làm tăng nguy cơ xuất huyết.
- Thuốc điều trị huyết áp: Củ gai có thể làm thay đổi tác dụng của thuốc điều trị huyết áp, gây biến động huyết áp không mong muốn.
- Thuốc điều trị hormone: Củ gai có tác dụng điều hòa hormone, có thể tương tác với các thuốc điều trị nội tiết như thuốc tránh thai, thuốc điều trị rối loạn tuyến giáp.
Nếu đang sử dụng bất kỳ loại thuốc Tây y nào, nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi bắt đầu sử dụng củ gai.
Kết luận
Củ gai là dược liệu quý có nhiều công dụng trong hỗ trợ điều trị vô sinh ở cả nam và nữ. Với đặc tính bổ thận tráng dương, hoạt huyết thông kinh, củ gai có thể giúp cải thiện chất lượng tinh trùng, điều hòa kinh nguyệt, tăng cường chất lượng trứng và cải thiện nội mạc tử cung.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng cây củ gai chữa vô sinh chỉ là phương pháp hỗ trợ, không thể thay thế hoàn toàn các phương pháp điều trị hiện đại, đặc biệt đối với các trường hợp vô sinh do nguyên nhân cấu trúc hoặc bệnh lý nặng. Việc sử dụng củ gai cần tuân thủ đúng liều lượng, phương pháp và có sự tư vấn của bác sĩ hoặc lương y.
Để đạt hiệu quả tối ưu, nên kết hợp sử dụng củ gai với chế độ ăn uống hợp lý, luyện tập thể dục đều đặn, duy trì tinh thần thoải mái và thực hiện đều đặn các bài thuốc trong thời gian 2-3 tháng. Nếu sau 6 tháng sử dụng không thấy hiệu quả, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ về phương pháp điều trị khác.
