Ra mồ hôi nhiều hay còn gọi là chứng đổ mồ hôi quá mức là tình trạng cơ thể tiết ra lượng mồ hôi vượt quá mức cần thiết để điều hòa nhiệt độ. Đây không chỉ là vấn đề làm mất tự tin trong giao tiếp mà còn có thể là dấu hiệu của những rối loạn sức khỏe tiềm ẩn như rối loạn nội tiết, stress mãn tính, hoặc suy nhược thần kinh.
Bài viết này sẽ giới thiệu tổng hợp những cây thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều hiệu quả nhất được các lương y truyền thống tin dùng qua nhiều thế hệ, những công thức phối hợp cổ truyền được truyền lại từ các danh y xưa cũng sẽ được chia sẻ chi tiết, giúp người đọc có thể áp dụng một cách an toàn và hiệu quả tại nhà.
Việc ra mồ hôi nhiều khi uống thuốc nam là một hiện tượng phổ biến mà nhiều người gặp phải trong quá trình điều trị. Đây thường không phải là tác dụng phụ có hại mà là một phần trong quá trình điều trị tự nhiên của cơ thể. Thuốc nam hoạt động theo cơ chế kích thích các chức năng sinh lý tự nhiên của cơ thể, trong đó việc ra mồ hôi đóng vai trò quan trọng trong quá trình thải độc và cân bằng âm dương.
Vì sao thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều hiệu quả
Cơ chế detox tự nhiên
Thải độc qua da: Các vị thuốc thường có tính chất thanh nhiệt, giải độc, giúp cơ thể loại bỏ các chất độc hại tích tụ qua thời gian. Da là cơ quan lớn nhất của cơ thể và là con đường thải độc quan trọng thông qua mồ hôi. Khi thuốc nam kích hoạt quá trình detox, các độc tố được đẩy ra ngoài qua lỗ chân lông, tạo ra lượng mồ hôi nhiều hơn bình thường.
Kích thích tuần hoàn: Nhiều vị thuốc nam có tác dụng kích thích tuần hoàn máu và tăng cường trao đổi chất. Các vị thuốc như đương quy, xuyên khung, hồng hoa có tác dụng hoạt huyết thông kinh, giúp máu lưu thông tốt hơn đến các mô và cơ quan. Khi lưu thông máu được cải thiện, nhiệt độ cơ thể tăng lên tự nhiên, dẫn đến việc ra mồ hôi để điều hòa nhiệt độ.
Tính chất của các vị thuốc
Tính chất ấm nóng của nhiều vị thuốc nam cũng góp phần quan trọng vào việc ra mồ hôi nhiều. Điều này có thể được chia thành các nhóm chính:
Thuốc có tính ấm, nóng:
- Nhân sâm, hoàng kỳ, đương quy: bổ khí huyết, tạo cảm giác ấm áp từ bên trong
- Gừng, quế, đinh hương: ấm trung, tán hàn, kích thích hệ thần kinh giao cảm
- Các vị này làm tăng nhiệt độ cơ thể, kích thích sản sinh mồ hôi tự nhiên
Thuốc phát hãn (làm ra mồ hôi): Một số vị thuốc được gọi là “thuốc phát hãn” có tác dụng chuyên biệt là làm cho cơ thể ra mồ hôi. Ma hoàng, quế chi, bạch chỉ, phòng phong là những vị thuốc tiêu biểu. Trong Y học cổ truyền, việc phát hãn được coi là phương pháp điều trị quan trọng, đặc biệt với các chứng bệnh do phong tà, hàn tà xâm nhập.
Phản ứng tích cực của cơ thể
Điều chỉnh âm dương: Theo quan điểm Y học cổ truyền, ra mồ hôi là một phần quan trọng trong quá trình điều chỉnh âm dương của cơ thể. Bệnh tật thường xuất phát từ sự mất cân bằng giữa âm và dương, và việc ra mồ hôi giúp khôi phục sự hài hòa này. Mồ hôi mang theo nhiệt độ dư thừa ra khỏi cơ thể, giúp làm mát và cân bằng các yếu tố âm dương.
Tăng cường miễn dịch: Quá trình ra mồ hôi cũng có tác dụng tăng cường hệ miễn dịch tự nhiên. Mồ hôi không chỉ chứa nước và muối mà còn mang theo các vi khuẩn có hại, nấm men và các chất thải khác ra khỏi cơ thể. Khi ra mồ hôi nhiều, da được làm sạch từ bên trong, tạo điều kiện cho làn da khỏe mạnh và tăng cường khả năng đề kháng.
Top 6 cây thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều
Trong y học cổ truyền Việt Nam, có nhiều loại cây thuốc nam được sử dụng từ lâu đời để điều trị chứng ra mồ hôi nhiều với hiệu quả cao và ít tác dụng phụ. Dưới đây là những cây thuốc nam được sử dụng phổ biến:
#1 Thiên môn đông
Thiên môn đông có vị ngọt, tính mát, thuộc nhóm dược liệu thanh nhiệt. Trong y học cổ truyền, thiên môn đông được xem là dược liệu quý có tác dụng thanh phế nhiệt, nhuận táo, sinh tân dịch. Hoạt chất saponin trong thiên môn đông có khả năng làm giảm kích thích hệ thần kinh giao cảm, từ đó giúp giảm tiết mồ hôi. Đặc biệt, thiên môn đông rất hiệu quả trong việc điều trị mồ hôi trộm (đổ mồ hôi ban đêm) do âm hư hỏa vượng.

- Thiên môn đông giúp thanh phế nhiệt và sinh tân dịch
Liều dùng:
- Dạng sắc thuốc: 6–12g thiên môn đông khô/ngày, sắc với nước uống.
- Dạng trà: 3–5g thiên môn đông khô, hãm với nước sôi trong 10–15 phút, dùng như trà thảo dược.
- Kết hợp với dược liệu khác: Liều lượng có thể thay đổi tùy vào bài thuốc cụ thể, thường trong khoảng 6–15g/ngày.
#2 Sơn thù du
Sơn thù du có vị chua, tính ấm, tác dụng bổ can thận, thu liễm mồ hôi. Trong thành phần của sơn thù du có chứa loganin, morroniside và acid ursolic có tác dụng làm se da, điều chỉnh cân bằng canxi ion trong cơ thể, giúp kiểm soát hoạt động của tuyến mồ hôi. Sơn thù du đặc biệt phù hợp cho người bị ra mồ hôi nhiều do thận dương hư.
Liều dùng: Từ 10-15g sơn thù du mỗi ngày, có thể sắc uống hoặc ngâm rượu.

- Sơn thù du có tác dụng giúp kiểm soát tuyến mồ hôi
#3 Hoàng kỳ
Hoàng kỳ là một trong những dược liệu quý giá trong y học cổ truyền, có tác dụng bổ khí, cố biểu, chỉ hãn (ngăn mồ hôi). Thành phần Astragaloside IV trong hoàng kỳ có khả năng điều hòa hệ thần kinh thực vật, giảm căng thẳng, từ đó giúp điều chỉnh quá trình tiết mồ hôi. Hoàng kỳ đặc biệt phù hợp cho người bị ra mồ hôi nhiều do khí hư.

- Hoàn kỳ điều hòa hệ thần kinh và giảm căng thẳng
Liều dùng: Liều lượng thông thường khoảng 15-30g/ngày, người bệnh có thể sử dụng hoàng kỳ dưới dạng thuốc sắc hoặc pha trà,
#4 Lá dâu non
Lá dâu non có vị đắng, tính mát, có tác dụng thanh nhiệt, mát phổi, giải biểu. Lá dâu non chứa nhiều flavonoid và polysaccharide có khả năng kháng viêm, giải nhiệt tốt. Đặc biệt, lá dâu non có hiệu quả trong việc điều trị mồ hôi ban đêm do phế nhiệt.

- Lá dâu non hiệu quả khi điều trị mồ hôi vào ban đêm
Liều dùng: Người bệnh có thể sử dụng 10-15g lá dâu non phơi khô, sắc với nước uống hàng ngày hoặc pha trà.
#5 Nhân sâm
Nhân sâm có vị ngọt, hơi đắng, tính ấm, có tác dụng đại bổ nguyên khí, chỉ hãn. Saponin trong nhân sâm giúp điều hòa hệ thần kinh thực vật, cân bằng âm dương trong cơ thể, từ đó giúp kiểm soát tiết mồ hôi. Nhân sâm phù hợp cho người bị ra mồ hôi nhiều do suy nhược cơ thể, khí huyết kém.
Liều dùng: Thông thường từ 3-6g/ngày, có thể sắc uống hoặc ngâm rượu.

- Nhân sâm cân bằng âm dương trong cơ thể
#6 Ý dĩ
Ý dĩ có vị ngọt, nhạt, tính mát, tác dụng kiện tỳ, lợi thấp, tiêu viêm. Ý dĩ chứa nhiều protein, chất béo, vitamin và khoáng chất, giúp tăng cường sức đề kháng, cân bằng nội tiết tố, từ đó giúp giảm tiết mồ hôi. Ý dĩ đặc biệt hiệu quả trong việc điều trị mồ hôi nhiều do thấp nhiệt.
Liều dùng: Thông thường khoảng 20-30g/ngày, nấu cháo hoặc sắc uống.
Đọc thêm: Tổng Hợp 6+ Cây Thuốc Nam Trị Ho Viêm Phổi Hiệu Quả
Các bài thuốc Đông y điều trị mồ hôi nhiều
Ngoài những cây thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều, trong Đông y, các bài thuốc kết hợp nhiều vị thuốc sẽ phát huy tác dụng tối ưu trong điều trị chứng ra mồ hôi nhiều. Dưới đây là những bài thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều hiệu quả:
#1 Bổ trung ích khí thang
Thành phần: Hoàng kỳ – 20g, Đảng sâm – 15g, Bạch truật – 12g, Cam thảo – 6g, Trần bì – 10g, Thăng ma – 10g, Thương truật – 10g
Cách sử dụng:
- Sắc các dược liệu với 600ml nước, đun đến khi còn khoảng 200ml.
- Chia làm hai lần uống trong ngày.
Công dụng: Bài thuốc này giúp cải thiện tình trạng khí hư, tăng cường chức năng miễn dịch và điều hòa hoạt động của hệ thần kinh thực vật, từ đó hỗ trợ kiểm soát tình trạng ra mồ hôi nhiều. Đây là bài thuốc cổ phương nổi tiếng, được sử dụng trong y học cổ truyền để điều trị chứng tăng tiết mồ hôi do khí hư. Bài thuốc có tác dụng bổ khí, tăng cường sức đề kháng, hỗ trợ cân bằng khí huyết và điều hòa quá trình tiết mồ hôi.
#2 Nhân sâm dưỡng vinh thang
Thành phần: Bài thuốc gồm Nhân sâm 10g, Bạch truật 15g, Hoàng kỳ 15g, Đương quy 12g, Bạch thược 12g, Phục linh 15g, Trần bì 10g, Cam thảo 6g.
Cách sử dụng: Sắc các dược liệu với lượng nước phù hợp, uống hàng ngày theo hướng dẫn của thầy thuốc.
Công dụng: Bài thuốc này có tác dụng bồi bổ khí huyết, nâng cao sức đề kháng, giúp cơ thể phục hồi sau suy nhược. Đặc biệt, nó hỗ trợ điều hòa hoạt động của hệ thần kinh thực vật, từ đó giảm tiết mồ hôi do cơ thể suy yếu.
#3 Bài thuốc từ Thiên môn đông, Hoàng kỳ và Sơn thù du
Thành phần: Công thức gồm Thiên môn đông 15g, Hoàng kỳ 20g, Sơn thù du 12g, Ngũ vị tử 10g, Mạch môn 15g.

Cách sử dụng:
- Sắc các dược liệu với 600ml nước, đun nhỏ lửa đến khi còn 200ml.
- Chia làm hai lần uống trong ngày.
Công dụng:
- Hỗ trợ điều trị chứng ra mồ hôi nhiều do âm hư (cơ thể suy nhược, nóng trong, mất nước) hoặc khí hư (cơ thể yếu, ra mồ hôi tự nhiên không kiểm soát).
- Thanh nhiệt, bổ âm, sinh tân dịch, giúp duy trì cân bằng dịch cơ thể và hạn chế tình trạng mất nước do đổ mồ hôi quá mức.
- Bổ khí, cố biểu, giúp tăng cường sức đề kháng, ổn định hệ thần kinh thực vật và điều hòa hoạt động bài tiết mồ hôi.
- Ngăn ngừa mồ hôi trộm ban đêm, mồ hôi tự phát, cải thiện thể trạng ở những người suy nhược do mất nhiều nước.
Xem thêm: Top 9+ cây thuốc nam chữa u tuyến giáp phổ biến nhất hiện nay
#4 Ô mai chỉ hãn hoàn
Thành phần: Ô mai 15g, Hoàng kỳ 20g, Phù tiểu mạch 15g, Ngũ vị tử 10g.
Cách sử dụng:
- Sắc các dược liệu với 600ml nước, đun nhỏ lửa đến khi còn 200ml.
- Chia làm hai lần uống trong ngày.
Công dụng:
- Hỗ trợ điều trị chứng ra mồ hôi nhiều, đặc biệt là mồ hôi trộm (đổ mồ hôi ban đêm) và mồ hôi tự phát (mồ hôi ra nhiều dù không vận động hay thay đổi nhiệt độ).
- Cố biểu, chỉ hãn, giúp điều hòa hoạt động tuyến mồ hôi, hạn chế tình trạng mất nước và suy nhược cơ thể.
- Bổ khí, củng cố hệ miễn dịch, giúp người bệnh có thể trạng khỏe mạnh hơn, ngăn ngừa tái phát tình trạng ra mồ hôi nhiều.
- Ổn định hệ thần kinh thực vật, hỗ trợ những người có cơ địa yếu, dễ đổ mồ hôi do căng thẳng hoặc kích thích nhẹ.
Xem thêm: Gan nhiễm mỡ nên uống gì tốt? Gợi ý 12 cây thuốc nam trị gan nhiễm mỡ hiệu quả
Bệnh ra mồ hôi nhiều theo y học cổ truyền và y học hiện đại
Theo y học cổ truyền
Theo y học cổ truyền Việt Nam, ra mồ hôi nhiều (còn gọi là “tự hãn” nếu ra mồ hôi ban ngày, và “đạo hãn” nếu ra mồ hôi ban đêm) thường bắt nguồn từ sự mất cân bằng âm dương trong cơ thể, chủ yếu do:
- Khí hư: Khí là phần năng lượng giúp giữ mồ hôi trong cơ thể. Khi khí hư, mồ hôi dễ thoát ra ngoài, gây tình trạng ra mồ hôi nhiều, đặc biệt là khi vận động nhẹ hoặc không vận động.
- Âm hư: Gây ra tình trạng nóng trong, làm mồ hôi tiết ra ban đêm, kèm theo các biểu hiện như khô miệng, miệng đắng, hồi hộp, mất ngủ.
- Phong tà xâm nhập: Trong một số trường hợp, ra mồ hôi là do phong hàn hoặc phong nhiệt xâm nhập cơ thể, gây rối loạn tán tiết của lỗ chân lông.

- Người ra mồ hôi nhiều trên cơ thể
Y học cổ truyền điều trị chứng bệnh này bằng cách bồi bổ khí huyết, cân bằng âm dương, cố biểu liễm hãn, sử dụng các bài thuốc như Ngọc bình phong tán, Mẫu lệ tán, kết hợp châm cứu, bấm huyệt và điều chỉnh lối sống. Nhìn chung, mỗi thể bệnh đều có những phương pháp điều trị riêng biệt bằng các loại cây thuốc nam phù hợp.
Theo y học hiện đại
Bệnh ra mồ hôi nhiều được gọi là chứng tăng tiết mồ hôi (hyperhidrosis), được chia làm hai dạng chính:
- Tăng tiết mồ hôi nguyên phát: Thường không rõ nguyên nhân, xảy ra ở một số vùng nhất định như lòng bàn tay, bàn chân, nách, mặt. Có thể liên quan đến hệ thần kinh giao cảm hoạt động quá mức.
- Tăng tiết mồ hôi thứ phát: Do các bệnh lý nền như cường giáp, tiểu đường, nhiễm trùng, béo phì, ung thư hoặc do dùng thuốc. Trường hợp này cần tìm và điều trị nguyên nhân gốc rễ.
Phương pháp điều trị bao gồm:
- Thuốc bôi chứa nhôm clorua,
- Thuốc uống ức chế thần kinh,
- Tiêm botox
- Liệu pháp ion hóa hoặc
- Phẫu thuật cắt hạch giao cảm trong các trường hợp nặng.
Tham khảo: Những cây thuốc nam chữa thoát vị đĩa đệm hiệu quả?
Kết luận
Tóm lại, những cây thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều như ý dĩ, thiên môn đông, lá dâu non,… đã được dân gian sử dụng hiệu quả để hỗ trợ điều trị chứng ra mồ hôi nhiều. Với ưu điểm tự nhiên, an toàn và dễ sử dụng, cây thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều có thể giúp cải thiện tình trạng mà không gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, để đạt hiệu quả tốt nhất trong việc dùng thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều, người bệnh nên kiên trì áp dụng và tham khảo ý kiến thầy thuốc trước khi sử dụng.
🛍️ CÁC BÀI THUỐC GIA TRUYỀN – NHÀ THUỐC NAM LƯƠNG Y NGUYỄN THỊ THÁI
- Cao Dưỡng Tâm Định Thần
- Cao Điều Hòa Kinh Nguyệt
- Cao Hỗ trợ Điều Trị Tiểu Đường
- Cao Nội Tiết Tố Nữ, Đẹp da
- Cao Mất Ngủ, Rối Loạn Tiền Đình
- Cao Điều Trị Hen Suyễn
- Cao Điều Trị bệnh Xương Khớp
- Cao Hỗ Trợ Tiền Liệt Tuyến


