Mất ngủ đang là vấn đề phổ biến, ảnh hưởng đến hàng triệu người Việt do áp lực công việc, căng thẳng và các vấn đề sức khỏe. Thiếu ngủ kéo dài khiến cơ thể suy nhược, giảm tập trung và dễ mắc bệnh. Nhiều người tìm đến thuốc tây nhưng lo ngại tác dụng phụ và sự lệ thuộc Thuốc nam – với nguồn gốc tự nhiên, an toàn và hiệu quả đang được nhiều người tin dùng. Với nhiều năm trong nghề, Lương y Nguyễn Thị Thái sẽ giới thiệu 5 cây thuốc nam chữa mất ngủ được áp dụng hiệu quả trong thực tế điều trị.
#1 Lạc tiên – Cây thuốc nam chữa mất ngủ hiệu quả
Lạc tiên là một trong những cây thuốc nam chữa mất ngủ quý được sử dụng từ lâu trong y học cổ truyền Việt Nam. Cây lạc tiên mọc dại khắp nơi, dễ nhận biết với những chiếc lá xanh hình chân vịt và hoa màu trắng tím đặc trưng. Thành phần hoạt chất của lạc tiên chứa các alkaloid, flavonoid và các hợp chất có tác dụng an thần mạnh mẽ.

Nghiên cứu hiện đại đã chứng minh lạc tiên có khả năng kích thích quá trình sản sinh GABA – một chất dẫn truyền thần kinh có tác dụng ức chế, giúp não bộ thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ. Không chỉ vậy, lạc tiên còn giúp giảm lo âu, căng thẳng – nguyên nhân phổ biến gây mất ngủ ở nhiều người.
Cách sử dụng:
- Lạc tiên hiệu quả nhất là dạng sắc nước. Lấy 15-20g lá và dây lạc tiên tươi (hoặc 10g khô), rửa sạch
- Cho vào ấm với 500ml nước, đun sôi rồi để liu riu 15 phút.
- Uống trước khi đi ngủ 30-45 phút. Vị hơi đắng của lạc tiên có thể kết hợp với một chút mật ong để dễ uống hơn.
Đọc thêm: Điểm danh 7 bài thuốc nam trị gai cột sống hiệu quả tại nhà
#2 Tâm sen (Liên tâm) – Tinh túy của sự bình an
Tâm sen là phần nhụy xanh ở giữa hoa sen, được xem là tinh hoa của cây sen và là vị thuốc quý trong Đông y, cũng là một vị thuốc nam chữa mất ngủ. Người xưa gọi tâm sen là “thần dược an thần” bởi khả năng làm dịu thần kinh tuyệt vời của nó. Tâm sen chứa nhiều alkaloid, trong đó nổi bật là nuciferin và nornuciferin có tác dụng an thần không gây nghiện.
Trong y học cổ truyền, tâm sen có tính mát, vị đắng nhẹ, tác dụng thanh tâm, an thần, dưỡng tâm và lợi thủy. Đặc biệt, tâm sen còn có khả năng điều hòa nhịp tim, hạ huyết áp – những yếu tố thường gây khó ngủ ở người cao tuổi.

Cách sử dụng
- Dùng tâm sen đơn giản nhất là pha trà. Lấy 3-5g tâm sen khô, hãm với nước sôi 80-90 độ C trong 10 phút
- Thêm chút mật ong và uống trước khi đi ngủ 1 giờ.
#3 Lá vông nem – Trợ thủ đắc lực cho giấc ngủ ngon
Lá vông nem thuộc nhóm cây thuốc nam chữa mất ngủ đã được dân gian sử dụng nhiều đời. Cây vông nem phát triển khắp các vùng nông thôn Việt Nam, dễ nhận biết với thân cây có gai và hoa màu đỏ tươi. Trong y học cổ truyền, lá vông nem được đánh giá cao về khả năng an thần, trấn tĩnh thần kinh.
Hoạt chất chính trong lá vông nem là các alkaloid nhóm isoquinolin và các flavonoid có tác dụng ức chế hệ thần kinh trung ương, giảm kích thích và tạo cảm giác thư giãn, dễ đi vào giấc ngủ. Đặc biệt, vông nem có tác dụng giảm hồi hộp, lo lắng – nguyên nhân thường gặp gây khó ngủ ở người trẻ.

Cách sử dụng:
- Lấy 5-7 lá tươi (hoặc 10g lá khô), rửa sạch, đun với 500ml nước đến khi còn khoảng 200ml.
- Lọc lấy nước, chia làm hai phần uống trước khi đi ngủ 30 phút.
Lưu ý, người huyết áp thấp hoặc phụ nữ có thai cần thận trọng khi dùng vì vông nem có thể làm giảm huyết áp.
#4 Hoa tam thất (Panax pseudoginseng) – Dưỡng thần tạo giấc ngủ sâu
Hoa tam thất là một phần của cây tam thất, một vị thuốc quý trong y học cổ truyền. Nếu như rễ tam thất nổi tiếng với công dụng bổ huyết, cầm máu thì hoa tam thất lại được biết đến với mệnh danh là cây thuốc nam trị mất ngủ hiệu quả giúp an thần. Hoa tam thất có hình dạng nhỏ, màu trắng hoặc hồng nhạt, mùi thơm nhẹ.
Các nghiên cứu khoa học hiện đại đã chứng minh trong hoa tam thất chứa saponin và flavonoid có tác dụng dưỡng thần, cải thiện chất lượng giấc ngủ. Đặc biệt, hoa tam thất không chỉ giúp dễ đi vào giấc ngủ mà còn giúp duy trì giấc ngủ sâu, giảm tình trạng ngủ chập chờn, thức giấc giữa đêm.

Cách sử dụng:
- Hiệu quả nhất là pha trà hoa tam thất. Lấy 3-5g hoa tam thất khô, hãm với nước sôi trong bình thủy tinh khoảng 10 phút.
- Uống chậm rãi trước khi đi ngủ 1 giờ.
Xem thêm: Gợi ý 10 cây thuốc nam chữa suy giãn tĩnh mạch hiệu quả bất ngờ
#5 Cây xấu hổ (Mimosa pudica) – Bí quyết dân gian hiệu quả
Cây xấu hổ là loại thảo dược quen thuộc, mọc phổ biến khắp nơi ở Việt Nam. Đặc điểm nhận dạng dễ dàng là khi chạm vào, lá cây sẽ cụp lại như thể “xấu hổ”. Trong y học cổ truyền, rễ cây xấu hổ được xem là vị thuốc an thần hiệu quả, đặc biệt là một cây thuốc nam trị bệnh mất ngủ do căng thẳng, stress.
Nghiên cứu hiện đại đã phát hiện trong rễ cây xấu hổ chứa mimosine và các alkaloid có tác dụng làm dịu thần kinh, giảm các triệu chứng lo âu và kích thích. Ngoài ra, cây xấu hổ còn có tính kháng viêm, giúp cơ thể thư giãn, tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ sâu.

Cách sử dụng:
- Lấy 10-15g rễ cây xấu hổ đã phơi khô, rửa sạch, đun với 400ml nước đến khi còn khoảng 150ml.
- Uống trước khi đi ngủ 30 phút.
Bài thuốc phối hợp từ top 5 cây thuốc nam chữa mất ngủ
Trong thực hành điều trị mất ngủ bằng thuốc nam, việc kết hợp các vị thuốc nam chữa bệnh mất ngủ sẽ tạo nên hiệu quả vượt trội so với dùng đơn lẻ. Dựa trên kinh nghiệm lâu năm, chúng tôi xin giới thiệu bài thuốc phối hợp hiệu quả như sau:
Thành phần: Lạc tiên 10g, tâm sen 5g, lá vông nem 5g, hoa tam thất 3g, rễ cây xấu hổ 8g.
Cách sử dụng:
- Các dược liệu được rửa sạch và cho vào ấm sắc với 700ml nước.
- Đun sôi, sau đó hạ nhỏ lửa, tiếp tục đun liu riu trong 20 phút.
- Lọc lấy nước, chia làm 2 phần.
- Uống một phần trước khi đi ngủ khoảng 1 giờ, phần còn lại để trong tủ lạnh và dùng vào ngày hôm sau.
Công dụng:
- Lạc tiên và lá vông nem có tác dụng an thần mạnh, giúp thư giãn và giảm lo âu, từ đó hỗ trợ dễ dàng đi vào giấc ngủ.
- Tâm sen và hoa tam thất giúp điều hòa tinh thần và cải thiện chức năng tim mạch, mang lại cảm giác thư thái và cân bằng, giúp duy trì giấc ngủ sâu và ổn định.
- Rễ cây xấu hổ có tác dụng giảm căng thẳng, làm dịu hệ thần kinh, giúp giảm các yếu tố kích thích có thể gây mất ngủ.
Sự kết hợp các dược liệu này tạo nên bài thuốc nam chữa bệnh mất ngủ hiệu quả toàn diện, giúp người sử dụng dễ dàng đi vào giấc ngủ và duy trì giấc ngủ sâu, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách bền vững.
Tham khảo: Bật mí 7 Bài thuốc nam trị đau thần kinh tọa lành tính, hiệu quả
So sánh thuốc nam với các phương pháp chữa mất ngủ khác
So với thuốc Tây y, thuốc nam điều trị mất ngủ có ưu điểm vượt trội về độ an toàn. Thuốc Tây thường gây tác dụng phụ như chóng mặt, suy giảm trí nhớ, phụ thuộc thuốc, trong khi thuốc nam hầu như không có tác dụng phụ nếu sử dụng đúng cách. Tuy nhiên, thuốc nam cần thời gian dài hơn để phát huy hiệu quả, thường là 1-2 tuần, trong khi thuốc Tây có thể tác động ngay lập tức.
So với các phương pháp thư giãn như thiền, yoga, thuốc nam kết hợp được cả hai ưu điểm: vừa tác động sinh học lên hệ thần kinh, vừa tạo tâm lý thư giãn nhờ quy trình chuẩn bị và thưởng thức trà thuốc. Đặc biệt, thuốc nam còn có tác dụng điều chỉnh cân bằng nội tiết, giúp cải thiện tình trạng sức khỏe tổng thể.
🛍️ Tham khảo: CÁC BÀI THUỐC NAM GIA TRUYỀN KHÁC
Tổng kết
Giữa nhịp sống hiện đại đầy áp lực, các cây thuốc nam như tâm sen, lá vông hay lạc tiên… đang trở thành lựa chọn tự nhiên giúp cải thiện giấc ngủ. Được lương y khuyên dùng, những dược liệu này không chỉ lành tính mà còn mang đến sự thư giãn, an thần – một giải pháp nhẹ nhàng và bền vững cho người mất ngủ.
➡️ Đọc thêm:
- Top 10 những cây thuốc nam trị thiếu máu não hiệu quả từ dân gian
- Tổng hợp những cây thuốc nam chữa bệnh ra mồ hôi nhiều
- Dùng nước lá tắm có giúp hết ngứa không – Tắm nước lá gì để hết ngứa?

