Vô Snh Nguyên Phát Có Chữa Được Không? Chọn Đông hay Tây y

Vô sinh nguyên phát có chữa được không là câu hỏi khiến nhiều cặp vợ chồng lo lắng khi chưa từng có con sau thời gian dài chung sống. Với sự tiến bộ của y học hiện đại và các phương pháp hỗ trợ sinh sản ngày càng hiệu quả, vô sinh nguyên phát hoàn toàn có thể được điều trị nếu phát hiện sớm và đúng nguyên nhân. Bài viết dưới đây Lương y Nguyễn Thị Thái sẽ giúp bạn hiểu rõ khả năng chữa khỏi, tỷ lệ thành công và những lưu ý quan trọng trong quá trình điều trị.

1. Vô sinh nguyên phát là gì?

Vô sinh nguyên phát là tình trạng một cặp vợ chồng không thể mang thai sau 12 tháng quan hệ tình dục đều đặn không sử dụng biện pháp tránh thai nào, trong khi trước đó người phụ nữ chưa từng mang thai. Đây là vấn đề sức khỏe sinh sản phổ biến, ảnh hưởng đến khoảng 10-15% các cặp vợ chồng trong độ tuổi sinh sản.

Vô sinh nguyên phát khác với vô sinh thứ phát ở điểm chính yếu: trong vô sinh nguyên phát, người phụ nữ chưa từng có thai lần nào, trong khi vô sinh thứ phát xảy ra khi người phụ nữ đã từng mang thai (kể cả sảy thai hoặc nạo phá thai) nhưng sau đó không thể mang thai lại.

Tình trạng này có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau ở cả hai giới. Ở nữ giới, có thể do rối loạn phóng noãn, tắc vòi trứng, hoặc bất thường tử cung. Ở nam giới, nguyên nhân phổ biến là chất lượng tinh trùng kém, số lượng tinh trùng thấp hoặc bất thường về cấu trúc cơ quan sinh dục. Vô sinh nguyên phát có thể gây ra nhiều áp lực tâm lý và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của các cặp vợ chồng.

Tìm hiểu thêm: Hoa ngọc lan chữa vô sinh: bài thuốc dân gian hay chỉ là hiệu ứng niềm tin?

2. Nguyên nhân gây vô sinh nguyên phát ở nam và nữ

Vô sinh nguyên phát xuất phát từ nhiều yếu tố khác nhau ở cả nam và nữ. Hiểu rõ nguyên nhân là bước đầu tiên trong hành trình tìm kiếm giải pháp điều trị hiệu quả.

Nguyên nhân vô sinh nguyên phát ở nữ

Ở nữ giới, các nguyên nhân chính gây vô sinh nguyên phát bao gồm:

Rối loạn phóng noãn: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất, chiếm khoảng 40% các trường hợp vô sinh ở nữ. Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) là một dạng rối loạn phóng noãn phổ biến, khiến buồng trứng không phóng noãn đều đặn.
Bất thường vòi trứng: Tắc nghẽn hoặc tổn thương vòi trứng ngăn cản sự gặp gỡ giữa trứng và tinh trùng. Nguyên nhân có thể do viêm nhiễm vùng chậu, lạc nội mạc tử cung hoặc phẫu thuật vùng bụng trước đó.
Bất thường tử cung: Các vấn đề như u xơ tử cung, polyp, dị dạng tử cung bẩm sinh có thể cản trở quá trình làm tổ của phôi thai.
Suy giảm chức năng buồng trứng sớm: Một số phụ nữ bị suy giảm dự trữ buồng trứng trước 40 tuổi, dẫn đến giảm khả năng sinh sản.
Rối loạn nội tiết: Bất thường về tuyến giáp, tuyến thượng thận, tuyến yên có thể ảnh hưởng đến chu kỳ kinh nguyệt và khả năng thụ thai.

Đọc thêm: 5+ cách chữa vô sinh nam tại nhà đơn giản và hiệu quả

Nguyên nhân vô sinh nguyên phát ở nam

Ở nam giới, nguyên nhân vô sinh nguyên phát thường liên quan đến:

Bất thường tinh trùng: Số lượng tinh trùng thấp (thiểu tinh), khả năng di chuyển kém (yếu tinh), hình dạng bất thường (dị tinh) hoặc không có tinh trùng trong tinh dịch (vô tinh).
Rối loạn cương dương và xuất tinh: Khó khăn trong việc quan hệ tình dục, xuất tinh sớm hoặc xuất tinh ngược dòng có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.
Tắc nghẽn ống dẫn tinh: Cản trở sự di chuyển của tinh trùng từ tinh hoàn đến tinh dịch.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh: Gây tăng nhiệt độ tinh hoàn, ảnh hưởng đến quá trình sản xuất tinh trùng.
Rối loạn nội tiết: Mất cân bằng hormone như testosterone thấp, rối loạn tuyến yên có thể ảnh hưởng đến sản xuất tinh trùng.

Nguyên nhân vô sinh nguyên phát chung

Tuổi tác: Khả năng sinh sản giảm dần theo tuổi, đặc biệt là ở nữ giới sau 35 tuổi.
Yếu tố di truyền: Một số bất thường di truyền có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Môi trường và lối sống: Tiếp xúc với độc tố môi trường, hút thuốc lá, uống rượu, béo phì, căng thẳng kéo dài và chế độ ăn không lành mạnh đều có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản.
Các bệnh lý mãn tính: Tiểu đường, lupus, viêm khớp dạng thấp và các bệnh tự miễn khác có thể ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.

Đọc thêm: Bài Tập Yoga Chữa Vô Sinh: Giải Pháp Tự Nhiên Tăng Khả Năng Thụ Thai

3. Vô sinh nguyên phát có chữa được không?

Câu hỏi “vô sinh nguyên phát có chữa được không” là mối quan tâm hàng đầu của nhiều cặp vợ chồng đang gặp phải tình trạng này. Câu trả lời là có, trong nhiều trường hợp vô sinh nguyên phát có thể điều trị được, tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể và các yếu tố liên quan.

Khả năng điều trị vô sinh nguyên phát phụ thuộc vào các yếu tố sau:

Tuổi tác

Đây là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến khả năng điều trị thành công. Phụ nữ dưới 35 tuổi có tỷ lệ thành công cao hơn đáng kể so với phụ nữ trên 40 tuổi. Theo nghiên cứu, tỷ lệ thành công của các phương pháp hỗ trợ sinh sản ở phụ nữ 30 tuổi là khoảng 40%, nhưng giảm xuống còn dưới 10% ở phụ nữ trên 42 tuổi.

Nguyên nhân vô sinh

Một số nguyên nhân vô sinh dễ điều trị hơn các nguyên nhân khác. Ví dụ, rối loạn phóng noãn do PCOS thường có thể điều trị bằng thuốc kích thích phóng noãn với tỷ lệ thành công cao, trong khi suy buồng trứng sớm có thể khó điều trị hơn.

Thời gian vô sinh

Các cặp vợ chồng đã vô sinh trong thời gian ngắn (dưới 3 năm) thường có khả năng điều trị thành công cao hơn so với những cặp vô sinh kéo dài.

Phương pháp điều trị

Với sự phát triển của y học hiện đại, nhiều phương pháp điều trị vô sinh đã được phát triển, từ điều trị nội khoa đơn giản đến các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản cao cấp như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).

🤞 Các bài thuốc gia truyền trong việc hỗ trợ điều trị vô sinh:

4. Các phương pháp điều trị vô sinh nguyên phát phổ biến

Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị vô sinh nguyên phát, từ đơn giản đến phức tạp, tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể. Dưới đây là các phương pháp điều trị phổ biến:

Điều trị nội khoa

Thuốc kích thích phóng noãn: Clomiphene citrate và letrozole là các thuốc phổ biến được sử dụng để kích thích buồng trứng phóng noãn. Tỷ lệ thành công của phương pháp này có thể lên đến 40% sau 6 chu kỳ điều trị ở phụ nữ có rối loạn phóng noãn.
Gonadotropin: Đây là hormone được tiêm để kích thích buồng trứng sản xuất nhiều trứng hơn. Phương pháp này thường được sử dụng khi điều trị bằng clomiphene không hiệu quả.
Thuốc điều trị lạc nội mạc tử cung: Các thuốc như danazol, thuốc đồng vận GnRH có thể được sử dụng để điều trị lạc nội mạc tử cung – một nguyên nhân phổ biến gây vô sinh ở nữ.
Thuốc điều trị rối loạn nội tiết: Các vấn đề như rối loạn tuyến giáp, tăng prolactin máu có thể được điều trị bằng thuốc đặc hiệu.
Kháng sinh: Được sử dụng trong trường hợp vô sinh do nhiễm trùng đường sinh sản.

Điều trị phẫu thuật

Phẫu thuật nội soi buồng tử cung: Điều trị các vấn đề như polyp, u xơ tử cung, dính buồng tử cung.
Phẫu thuật nội soi ổ bụng: Điều trị lạc nội mạc tử cung, gỡ dính vòi trứng, cắt u nang buồng trứng.
Phẫu thuật vi phẫu vòi trứng: Khôi phục chức năng vòi trứng bị tắc nghẽn.
Phẫu thuật giãn tĩnh mạch thừng tinh: Cải thiện chất lượng tinh trùng ở nam giới bị giãn tĩnh mạch thừng tinh.
Phẫu thuật tạo hình ống dẫn tinh: Khắc phục tình trạng tắc nghẽn ống dẫn tinh.

Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản (ART)

Bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI): Tinh trùng được xử lý và bơm trực tiếp vào buồng tử cung vào thời điểm phóng noãn. Tỷ lệ thành công mỗi chu kỳ khoảng 10-20%.
Thụ tinh trong ống nghiệm (IVF): Trứng được lấy ra khỏi buồng trứng và thụ tinh với tinh trùng trong phòng thí nghiệm, sau đó phôi được cấy vào tử cung. Tỷ lệ thành công khoảng 30-40% mỗi chu kỳ, tùy thuộc vào tuổi và nguyên nhân vô sinh.
Tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI): Một kỹ thuật của IVF, trong đó một tinh trùng được tiêm trực tiếp vào trứng. Phương pháp này đặc biệt hiệu quả trong trường hợp vô sinh do yếu tố nam.
Hiến trứng hoặc tinh trùng: Được áp dụng khi trứng hoặc tinh trùng của vợ chồng không đủ chất lượng hoặc số lượng.
Mang thai hộ: Trong trường hợp người phụ nữ không thể mang thai do bất thường tử cung hoặc các vấn đề sức khỏe khác.

Điều trị bằng y học cổ truyền

Châm cứu: Cải thiện lưu thông máu đến các cơ quan sinh sản, cân bằng nội tiết và giảm stress.
Bài thuốc Đông y: Các bài thuốc được kê đơn dựa trên thể trạng cụ thể của từng người, nhằm điều hòa âm dương, bổ thận, tăng cường sinh lực.
Xoa bóp bấm huyệt: Kích thích các huyệt đạo liên quan đến sinh sản, cải thiện tuần hoàn và chức năng nội tạng.

Đọc thêm: Lá Mâm Xôi Chữa Vô Sinh Có Thật Sự Hiệu Quả? Góc Nhìn Khoa Học Và Thực Tế

5. Lối sống hỗ trợ điều trị vô sinh nguyên phát hiệu quả

Bên cạnh các phương pháp điều trị y khoa, việc duy trì lối sống lành mạnh đóng vai trò quan trọng trong hỗ trợ điều trị vô sinh nguyên phát. Dưới đây là những yếu tố lối sống có thể giúp cải thiện khả năng sinh sản:

Chế độ ăn uống cân bằng

Thực phẩm giàu axit folic: Rau lá xanh đậm, quả có múi, đậu lăng, đậu Hà Lan. Axit folic đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, giúp ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi và cải thiện chất lượng trứng.

Thực phẩm giàu kẽm: Hàu, thịt đỏ, hạt bí ngô, hạt điều. Kẽm rất cần thiết cho sản xuất tinh trùng ở nam giới và phóng noãn ở nữ giới.

Thực phẩm giàu omega-3: Cá hồi, cá thu, hạt lanh, hạt chia. Omega-3 giúp cân bằng hormone và tăng cường lưu thông máu đến các cơ quan sinh sản.

Thực phẩm giàu selen: Các loại hạt Brazil, cá ngừ, thịt gà. Selen giúp bảo vệ trứng và tinh trùng khỏi tổn thương oxy hóa.

Thực phẩm giàu vitamin E: Các loại hạt, dầu ô liu, rau lá xanh. Vitamin E là chất chống oxy hóa mạnh, bảo vệ tế bào khỏi tổn thương.

Protein thực vật: Đậu, đậu phụ, các loại hạt. Protein thực vật có thể giúp cải thiện khả năng sinh sản ở cả nam và nữ.

Xem thêm: Chữa vô sinh bằng đông y – Phương pháp hiệu quả và an toàn

Duy trì cân nặng hợp lý

Cân nặng có ảnh hưởng đáng kể đến khả năng sinh sản. Cả thừa cân và thiếu cân đều có thể gây rối loạn hormone và ảnh hưởng đến khả năng thụ thai.

Duy trì chỉ số khối cơ thể (BMI) trong khoảng 18.5-24.9 được coi là lý tưởng cho khả năng sinh sản. Phụ nữ có BMI cao hơn 30 hoặc thấp hơn 18.5 có nguy cơ cao gặp vấn đề về khả năng sinh sản.

Giảm cân ở phụ nữ thừa cân bị PCOS có thể giúp khôi phục chu kỳ kinh nguyệt đều đặn và cải thiện tỷ lệ thụ thai. Ngay cả việc giảm 5-10% trọng lượng cơ thể cũng có thể mang lại những cải thiện đáng kể.

Hoạt động thể chất phù hợp

Tập thể dục điều độ có lợi cho khả năng sinh sản, trong khi tập luyện quá mức có thể gây tác dụng ngược lại.

Các hoạt động thể chất vừa phải như đi bộ, bơi lội, yoga, đạp xe nhẹ nhàng 30 phút mỗi ngày, 5 ngày/tuần có thể cải thiện tuần hoàn máu, giảm stress và cải thiện cân bằng hormone.

Tránh tập luyện cường độ cao kéo dài như chạy marathon, đạp xe đường dài hoặc tập luyện cường độ cao trên 60 phút/ngày, đặc biệt là đối với phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt không đều.

Yoga sinh sản: Một số tư thế yoga cụ thể được thiết kế để cải thiện lưu thông máu đến vùng chậu và cân bằng nội tiết, có thể hỗ trợ điều trị vô sinh.

Xem thêm: Chữa vô sinh thứ phát – Giải pháp nào hiệu quả hiện nay?

Quản lý stress

Stress mãn tính có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản thông qua việc gây rối loạn hormone và chu kỳ kinh nguyệt.

Thiền và thực hành chánh niệm: Dành 15-20 phút mỗi ngày để thiền hoặc thực hành chánh niệm có thể giúp giảm nồng độ cortisol – hormone stress trong cơ thể.
Kỹ thuật thở sâu: Thực hành hít thở sâu khi cảm thấy căng thẳng có thể kích hoạt phản ứng thư giãn của cơ thể.
Hoạt động giải trí: Tham gia vào các hoạt động yêu thích như đọc sách, làm vườn, nghe nhạc hoặc dành thời gian với bạn bè và gia đình để giảm stress.
Tư vấn tâm lý: Tìm kiếm sự hỗ trợ từ chuyên gia tâm lý có thể giúp đối phó với căng thẳng và lo âu liên quan đến vô sinh.

Hạn chế các chất kích thích

Rượu, thuốc lá, caffeine và các chất kích thích khác có thể ảnh hưởng tiêu cực đến khả năng sinh sản.

Hạn chế rượu: Phụ nữ đang cố gắng thụ thai nên tránh rượu hoàn toàn. Nam giới nên giới hạn không quá 2 đơn vị rượu mỗi ngày.

Bỏ thuốc lá: Hút thuốc làm giảm khả năng sinh sản ở cả nam và nữ, làm giảm chất lượng tinh trùng và tăng nguy cơ sảy thai.

Giảm caffeine: Phụ nữ nên hạn chế tiêu thụ không quá 200mg caffeine mỗi ngày (tương đương khoảng 1-2 tách cà phê).

Tránh ma túy: Các chất gây nghiện như cần sa, cocaine có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng sinh sản.

Thời điểm quan hệ tình dục phù hợp

Hiểu biết về thời điểm phóng noãn và quan hệ tình dục vào thời điểm thích hợp có thể tăng cơ hội thụ thai.

Theo dõi chu kỳ kinh nguyệt: Phụ nữ có chu kỳ kinh nguyệt đều 28 ngày thường phóng noãn vào khoảng ngày thứ 14. Thời điểm tốt nhất để thụ thai là từ 2-3 ngày trước khi phóng noãn đến ngày phóng noãn.
Sử dụng que thử phóng noãn: Giúp xác định chính xác thời điểm phóng noãn.
Theo dõi nhiệt độ cơ thể: Nhiệt độ cơ thể cơ bản tăng nhẹ sau khi phóng noãn.
Tần suất quan hệ tình dục: Quan hệ 2-3 lần/tuần, đặc biệt là trong giai đoạn phóng noãn, có thể tối ưu hóa cơ hội thụ thai. Quan hệ quá thường xuyên có thể làm giảm số lượng tinh trùng, trong khi quan hệ quá ít có thể bỏ lỡ thời điểm phóng noãn.

Kết hợp lối sống lành mạnh với các phương pháp điều trị y khoa và đông y sẽ mang lại hiệu quả tốt nhất trong điều trị vô sinh nguyên phát. Điều quan trọng là cần kiên nhẫn và kiên trì, vì quá trình điều trị vô sinh thường đòi hỏi thời gian và sự nỗ lực từ cả hai phía.

Tham khảo: Tổng hợp bài thuốc Lương y Nguyễn Thị Thái chữa vô sinh

Kết luận

Vô sinh nguyên phát có chữa được không? Câu trả lời là có, nếu nguyên nhân được xác định rõ và can thiệp kịp thời bằng phương pháp phù hợp. Với sự phát triển vượt bậc của y học hiện đại, kết hợp cùng các phương pháp hỗ trợ từ y học cổ truyền và lối sống lành mạnh, nhiều cặp vợ chồng đã có cơ hội thực hiện ước mơ làm cha mẹ. Điều quan trọng nhất là không nên chần chừ – hãy chủ động thăm khám sớm và tuân thủ hướng dẫn điều trị từ các chuyên gia để tăng tỷ lệ thành công trong hành trình tìm kiếm con yêu.

1. Vô sinh nguyên phát là gì?